Celladı bilirsiniz. Sadece gözleri görünen, kütüğe yatırılmış çıplak boyuna balta sallayan iri kıyım adam... Ya da elektrik sandalyesine bağlanan adama bilmem kaç volt veren, idama gidenin ipini çeken...
ABD ve AB emperyalizmi 1980 sonrası işlerini, hükümetler aracılığı ile cumhuriyet cellatlarına yaptırdılar. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), kamu kurumlarının celladı. Çok cinayet işlettiler, çok. “Yazıktır, günahtır” dediği duyulmadı. Ne geldiyse önüne boynunu vurdu, ipini çekti sorgusuz sualsiz.
Alınması için binlerce şehit verilmiş olmasına bakmadı. Stratejik kurumdur, bunun için savaşlar çıkıyor, demedi. “Birbirinin dilini yolunu bilmeyen toplulukları kaynaştırıyor, millet yapıyor” demedi. Limanları, havaalanlarını sattı, “Sınır kapısıdır, gümrüktür, elden giderse iti uğursuzu dolar, eroini silahı yolgeçen hanı yapar, can, mal, millet-devlet güvenliği kalmaz” demedi. Alıcı İngiliz’miş, Fransız’mış demedi. Sattı, savurdu önüne geleni.
Ama öyle durumlar vardır ki, cellatı bile ağlatır. TMSF’yi bilmem, ama ÖİB’nin gözyaşına tanık oldum.
“Türkiye’de Özelleştirilen Şirketlerin Performans Analizleri” kitabı... ÖİB’nin kitaplarından. Petrokimya bölümü...
“Ekonomik kalkınmanın itici gücü olan ve enerji kaynakları içerisinde oldukça önemli bir yere sahip olan petrol sektörü, Türkiye ekonomisi açısından çok büyük bir öneme sahiptir. Büyük petrol şirketlerinin uyguladıkları yatırım politikaları, dünya ekonomisindeki dengeleri etkileyebilmektedir.”
Böyle diyor ÖİB. Arkasından da, milli petrol sektörümüzü paramparça ediyor, her parçasını bir yere satıyor. Hatta bazılarını yabancılara... Eee cellat ne de olsa. Devam edelim;
PETLAS
1974 Kıbrıs çıkarması, Libya’dan uçak benzini ve uçak lastiği alabilmiş olmamız sayesinde yapılmıştı. Bu tecrübe 1976’da PETLAS’ın kurulmasını sağladı.
“1976 yılında kurulan PETLAS, Türkiye’de ilk ve tek askeri uçak lastiği üretebilen fabrika konumundadır. Her türlü kara taşıtı için iç ve dış lastik de üretebilmektedir.”
5 Nisan 1994 istikrar kararları ile Çiller-Karayalçın Hükümeti PETLAS’ı kapatma kararı alırlar. Kamuoyunun yoğun baskıları ile kapatmaktan vazgeçilir. Ama 6 Mayıs 1997’de satılır. PETLAS, özelleştirme öncesinin bir yılında üretim artışı yapmaktadır.”Bu değişimin en önemli nedeni, şirketin özelleştirmeden önce satılabilir hale gelmesini sağlamak için yapılan iyileştirme çabalarıdır” diye ihaneti aktarmaktadır.
Kapatmak isteyen ve yıllarca yatırım yapmayan hükümet, satma kararından sonra ilgilenmeye başlamıştır. İhanetin dik alası idi bu. Her şey alıcının karı içindi. 107 işçi işten atıldı, yüzlercesi de başka kurumlara sürüldü.
PETROL OFİSİ (POAŞ)
DSP-MHP-ANAP Hükümeti 2000’de İş Bankası ve Doğan Holding ortaklığına sattı. “Özelleştirmeden önceki dönemde, (1998-1999), yurtiçi ortalama yıllık satış 10.440.000 ton iken, özelleştirme sonrası (2001-2006) 8.583.000 ton olarak gerçekleşmiştir. Çalışan sayısı 6 bin 208’den, 6 bin 98’e düş(ürül)müştür.”
Alıcıların aldıkları ilk anda işine son verdikleri 110 kişi idi.
TÜPRAŞ
“TÜPRAŞ, yıllık 28.1 milyon tonluk rafinaj ve 50 bin tonluk petrokimya kapasitesinin yanı sıra OPET ve DİTAŞ ortaklıklarıyla yarattığı katma değer ve cirosuyla ülkemizin en büyük sanayi şirketidir.” Böyle diyor ÖİB.
AKP, 2005’te Koç-Shell ortaklığına sattı. Çalışan sayısı 5 bin 170’den 4 bin 439’a düşürüldü.
Daha ilginç ve acı olan itiraf şu ki, özelleştirme sonrasında üretime dair bilgiye sahip değil ÖİB. “Kıyaslama şansım yok” diyor.
PETKİM
AKP, 2008’de Kazak Trans Central Asia-Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu’na sattı.
Satış kararı ile o zamana kadar esirgenen her şey, yağmur gibi aktarılmış. “2004’te 114, 2005’te 208, 2006’da 97, 2007’de 72 milyon TL.” Hızını alamamış hükümet, satmasına rağmen devam etmiş. 2008’de 70 milyon TL.
Yatırımlar sayesinde 2004-2008 arası elyafta yüzde 80, diğer ürünlerde üretim yüzde 100 artmış. Bununla da kalmamış hükümet. Kazak işverenin kârı daha da artsın diye personeli de eritmiş. 2004’teki 3 bin 967 personeli, 2005’te 3 bin 758’e, 2006’da 3 bin 700’e, 2007’de 3 bin 534’e, 2008’de ise 2 bin 612’ye düşürmüş.
***
Cellatlar da ağlarmış meğer.
Mehmet Akkaya / 14 Aralık 2016, Aydınlık