Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, istihdamın korunmasını hedefleyen "İstihdam Kalkanı" paketinde, gençler ve 50 yaş üzerindekilerin istihdamını kolaylaştırıcı maddelerin olacağını bildirdi. Selçuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, genç istihdamına büyük önem verdiklerini, gençlerin istihdama katılımını artırıcı adımlar atacaklarını söyledi. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde, çalışma hayatının değişip dönüştüğünün net bir şekilde görüldüğüne dikkati çeken Selçuk, bu değişime bağlı olarak farklı çalışma modellerinin tercih edilmeye başlandığını vurguladı.
ONLARDA YÜZDE 25 BİZDE YÜZDE
9.9 Esnek çalışma, evden çalışma ve kısmi çalışma modellerinin söz konusu olduğunu anımsatan Selçuk, şunları kaydetti: "Ülkemiz, dünyayla kıyasladığında kısmi çalışmada çok geride. Hollanda'da iş gücünün yarısı kısmi çalışmada. İsveç'te iş gücündeki her dört kişiden birisi kısmi çalışmada. Bizde ise oran yüzde 9.9 seviyesinde. AB ortalaması yüzde 18'lerde. İstihdam Kalkanı'nda gençlerin ve 50 yaş üzerindekilerin istihdamını kolaylaştırıcı maddeler olacak. Mevzuat anlamında çok sıkıntımız yok ama farkındalık sağlamak için bazı teşvikler sağlayacağız." Bakan Selçuk, kısmi çalışma modeliyle kadınlar ile 50 yaş üzerindekilerin, iş ve aile yaşamı dengesini daha rahat sağlayabileceğini, kendilerine ve ailelerine daha fazla vakit ayırabileceğini söyledi.
HAKLARDAN MAHRUM KALIYORLAR
Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Merkez İşçi/Sendika Bürosu Başkanı Yıldırım Koç, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Sayın Zehra Zümrüt Selçuk'un açıklamasına ilişkin, "Türk çalışma mevzuatında 'kısmi süreli çalışma' (part-time) olarak geçen uygulamanın olumlu ve olumsuz yanları vardır. 'Gönüllü kısmi süreli çalışma'da, işçinin kendi tercihi kendisine ve ailesine daha fazla zaman ayırmaktır. 'Zorunlu kısmi süreli çalışma' ise, tam zamanlı iş bulamayan işçinin geçim sağlamak için genellikle kendi yeteneğinin altındaki işlerde zaman geçirmesidir. Türkiye’de de kısmi süreli çalışma yaygınlaşmaktadır. Kısmi süreli çalışanlar, İş Kanununda yer alan bazı haklardan mahrum bırakılmaktadır. Tercih, tam zamanlı işler olmalıdır" dedi.
ÇALIŞANI KORUYAN KANUNLARI VAR
Türkiye’de bir düzenleme yapılırken başka ülkelerden yalnızca o konuda örnek vermenin doğru bir yöntem olmadığını ifade eden Yıldırım Koç, "Sayın Bakan’ın belirttiği İsveç ve Hollanda’da ve genel olarak AB ülkelerinde kısmi süreli çalışan işçileri koruyan önemli kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri vardır. Türkiye’de ise bu konuda büyük bir boşluk söz konusudur. Ülkeler arasında kısmi süreli çalışma konusunda karşılaştırma yapıldığında, ülkeler arasında asgari ücret karşılaştırması da yapılmalıdır; çünkü kısmi süreli çalışanların büyük bölümü Türkiye’de asgari ücret almaktadır. Türkiye’de günümüzde brüt asgari ücret ayda 2 bin 943 liradır. Bu miktar, yaklaşık olarak 380 avrodur. 2020 yılında Hollanda’da aylık asgari ücret bin 654 avrodur. İsveç’te, örneğin, aşçıların asgari ücreti 2 bin 237 avro düzeyindedir. Ayrıca, Türkiye’de ücretlilerin yaklaşık yarısı asgari ücretle çalışırken, İsveç’te ve Hollanda’da asgari ücretle çalışan işçilerin toplam işçiler içindeki oranı yalnızca yüzde üçtür" bilgilerini verdi.
KARŞILAŞTIRMAK MÜMKÜN DEĞİL
Haftalık çalışma süresi konusunda da bir karşılaştırma yapılabileceğini ifade eden Yıldırım Koç, sözlerini şöyle sürdürdü: "İsveç’te yasal haftalık çalışma süresi 40 saattir; ancak toplu iş sözleşmeleriyle bu süre 37.2 saat olarak uygulanmaktadır. Hollanda’da da toplu iş sözleşmeleriyle haftalık çalışma süresi 37.2 saattir. İş güvencesi konusunda da Türkiye ile İsveç ve Hollanda’ya karşılaştırmak mümkün değildir. Bu ve benzeri nedenlerle, ülkeler arasında yalnızca bir konuda yapılan karşılaştırmalar yanıltıcıdır. Diğer taraftan, İstihdam Kalkanı Programı’nda, 25 yaşın altındakiler ve 50 yaşın üstündekiler için belirli süreli iş sözleşmelerinin kullanımının önündeki engellerin kaldırılması öngörülmektedir. Belirli süreli iş sözleşmeleri kendiliğinden sona erdiğinde işçilerin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve iş güvencesi yoktur. İstihdamı artırma vaadiyle böyle bir düzenlemeye gidilmesi, işçiler açısından en önemli üç hakkın ortadan kaldırılması anlamına gelecektir. Vatan Partisi, bu konuları yakından izlemekte ve işçileri ve sendikalarımızı bilgilendirmektedir."