Bir rejimin karakteri, hangi kesimi ödüllendirdiğiyle belirlenir. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD), Kovid-19 salgınında 33 milyon kişi hastalandı, ölenlerin sayısı ise 590 bin kişi. Son bir yılda Amerikan milyarderlerinin toplam serveti yüzde 55 oranında arttı. 2,95 trilyon dolardan 4,56 trilyon dolara sıçradı.
12 Nisan 2021’de, Amerika'nın 719 milyarderi, gelir dağılımının en kötü olan alt kesiminden, (kabaca 165 milyon Amerikalı) dört kat daha fazla servete sahip.
ABD milyarderlerinin son 31 yıldaki servet artışının üçte biri Kovid-19 salgını sırasında gerçekleşti.
Yaklaşık 197 milyar dolarlık net değeri olan Amazon'dan Jeff Bezos’un serveti, son 13 ayda yüzde 74 arttı. Tesla ve Space-X'in kurucusu Elon Musk, pandemi sırasında yüzde 599 artışla 172 milyar dolarlık servete ulaştı.
Microsoft'un kurucusu Bill Gates, Mart 2020'den bu yana yüzde 33 artışla 130 milyar dolar değerinde servete ulaştı. Facebook'un CEO'su Mark Zuckerberg'in 113,5 milyar dolarlık serveti 13 ayda yüzde 108 arttı, ikiye katlandı.
ABD’de hem devletin hem de medyanın gözdesi bu dolar milyarderleri. Bütün ödüller onlara gidiyor. Her bir dünyaya rol modeli olarak gösteriliyor. Kâr mı ödüllendiriliyor, yoksa soygun mu? Siz karar verin. Bu madalyonun bir yüzü.
ÇİN, ÜNSÜZ KAHRAMANLARI ÖDÜLLENDİRİYOR
Çin sosyalizmi ise, halkın öncülerini ödüllendirip, onları topluma örnek gösteriyor. Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi, ilk kez, ünlü olmayan ancak ülkeye olağanüstü katkılarda bulunan, “değerli manevi zenginlik yaratan” ÇKP üyelerine 1 Temmuz Madalyası verecek. ÇKP’nin 100. yıldönümü için verilecek olan 1 Temmuz madalyasının, Parti tarihindeki en değerli, en anlamlı ödül olduğu açıklandı.
29 aday farklı dönemlerden, farklı etnik gruplardan ve farklı yaşam alanlarından seçilmiş. Listede savaş kahramanları, deniz milisleri, bilim adamları, mahalle ve köy komiteleri çalışanları, sanatçılar, diplomatlar ve ulusal birlik öncüleri, eğitimciler ve polisler yer alıyor.
Halkın Günlüğü gazetesinin 31 Mayıs 2021 tarihli haberine göre, nihai karar verilmeden önce 4 Haziran'a kadar kamuoyundan olumlu ve olumsuz görüşler toplanacak.(2)
91 milyonu aşkın Parti üyesi arasından 29 aday seçmenin ölçüsünün ne olduğu merak ediliyor. Hele ki listede hiçbir "büyük isim" olmayınca meraklar daha da artmış.
Central China Normal Üniversitesi'nde siyaset bilimi ve hukuk profesörü olan Zhang Yaocan, "Vatana bağlı olmak, halka bağlı olmak, kişisel kazanımları göz ardı etmek, fedakârlık yapmaya istekli olmak… İşte miras alınması gereken ruhlar bunlardır ki bu aynı zamanda bizlerin de temel amacıdır. Onlara bakarak Çinliler, hem de yabancılar ÇKP üyelerinin ne tür insanlar olduğunu anlayacaklar" dedi.(3)
ÜÇ DÖNEMDE ÖNE ÇIKANLAR
29 aday seçiminde üç dönem belirleniyor. Global Times bu ödenmeleri şöyle tanımlıyor: “Birincisi ‘Ayağa Kalkma’ dönemi (1921-1949), bu dönemin kahramanları, ülkeyi savunmadakikararlılığını ve fedakârlık ruhunu somutlaştırır. 1949'dan 2013'e kadar olan ikinci aşamada, ÇKP üyeleri Çin'in kalkınması için yoksulluğun azaltılması ve teknolojinin ilerlemesi gibi alanlarda örnek rollerini gösterdiler. Üçüncü aşama isi Çin’e Özgü Sosyalizm’in Yeni Döneminde, ÇKP üyeleri Güçlü sosyalist ülke inşası için daha geniş bir yelpazeden eylemle öncü ve yenilikçi bir ruhu gösteriyorlar.” (4)
ÇKP’Lİ UYGUR KAHRAMAN: MEHMETCAN ÖMER
29 ünsüz kahramanın arasında bir de Uygur var. Adayların üçte birinden fazlası etnik gruplardan seçilmiş. Han etnik kökenli olmayan 8 aday var.
Sinciang Uygur Özerk Bölgesi’nin Kazakistan sınırındaki İli şehrine bağlı bir köyde, köy komitesi başkanlığından emekli Memetcan Ömer. Uygur kardeşimiz Mehmetcan Ömer, teröristlere ve aşırılık yanlılarına karşı mücadelesinden dolayı Çin Komünist Partisi tarafından onurlandırılıyor.
68 yaşında, eski köy komitesi başkanı Memetcan Ömer’in, “dini aşırılık yanlılarına, ayrılıkçılara ve teröristlere karşı kararlı mücadelesi” nedeniyle ve 30 yıllık kariyeri boyunca köyünde uyum ve aydınlanma faaliyeti gösterdiği için takdir edildiği belirtiliyor.
Memetcan Ömer, köydeki gençleri büyük hedeflere yönelmeleri için Çince öğrenmeye teşvik etmiş, Uygurca eğitim veren okullarda mecburi olmadığı dönemde iki dilli eğitim sağlamış Memetcan Ömer, Uygur kültürünün Çin’in bütünlüğü ve gelişmesi sayesinde yükseleceğini savunuyor.(5)
BEŞTE BİRİ ASKER
29 adaydan 6’sı asker. 2020'deki Çin-Hindistan çekişmesinden hayatını kaybeden asker Chen Hongjun da dâhil olmak üzere, vefat eden üç adayın yanı sıra, diğer adayların yaş ortalaması 82. En yaşlı iki aday,101 yaşında her ikisi de Japonlara karşı Direnme Savaşı’nın gazileri.
Listede, Halk Kurtuluş Ordusu'nun Kurtuluş Savaşı'nda (1946-49) Yangtze Nehri'ni geçme kampanyasında üstün hizmeti olan henüz 14 yaşında iken kurşun yağmuru altında nehri altı kez geçen ve omuzundan vurulmasına rağmen üç birimi başarıyla karşıya geçiren Ma Maojie yer alıyor.
81 yaşındaki emekli bir Halk Kurtuluş Ordusu askeri Wei Deyou, 1964'ten beri Sinciang Uygur Özerk Bölgesi'nde sınır devriyesi görevi yürütüyor ve "kimsesiz ada"yı koruyor. Kuş uçmaz kervan geçmez bu bölgeyi avucunun içi gibi bildiği için bir diğer namı da “canlı harita!” Wei, görevi sırasında yaklaşık 200.000 kilometre devriye gezmiş! Wei, Global Times'a verdiği demeçte, "Her gün ulusal bayrağı yükseltirdim. Hayatımdaki en önemli şey anavatanımızın sınırlarını korumaktır," dedi.
Güney Çin Denizi'nin koruyucusu Wang Shumao, ölüm korkusu olmadan Nansha Adaları'nın inşasına katıldığı, Güney Çin Denizi'ndeki Çin’in haklarını korumak için sivil inisiyatif geliştirdiği ve Çin'in toprak bütünlüğünü ve deniz haklarını kararlılıkla korumada öncülük ettiğiiçin aday gösterilmiş.
Başka bir savaş gazisi Wang Zhanshan, ABD Saldırganlığına Karşı Savaş ve Kore'ye Yardım (1950-53) dâhil olmak üzere birçok savaştaki cesur mücadelesi nedeniyle listeyle alınmış. Wang Zhanshan, Kumsong Savaşı'nda dört gün ve gece boyunca mevzilerini korumaya önderlik etmiş, 38 tur saldırı düzenleyerek 400'den fazla düşmanı ortadan kaldırmış.
Listede ayrıca, Haziran 2020'deGalwan Vadisi'ndeki Hint provokasyonuna karşı Çin'in toprak bütünlüğünü korurken ölen sınır savunma kahramanı 1987 doğumlu Chen Hongjun da dâhil olmak üzere vefat eden bazı isimler de yer alıyor.
EN GENÇ ADAY 60 YAŞINDA KADIN ÇOBAN
Hayatta olan en genç aday 60 yaşında, Tibet Özerk Bölgesi'nden bir kadın çoban. On yıllardır otlak devriyesi aracılığıyla Çin'in sınır güvenliğine katkıda bulunduğu için ödüllendiriliyor.
Ayrıca, Sichuan eyaletinin yoksul dağlık bölgelerindeki 1.800'den fazla kız öğrencinin üniversiteye gitme hayallerini gerçekleştirmelerine yardımcı olan Çin'in ilk ücretsiz kız lisesinin başkanı da var. Qinghai-Tibet demiryolunun inşası sırasında işçilerin güvenliğini sağlayan Çin'in yayla tıbbının öncüsü de listede.
Bilim adamları arasında Çin'in "İki Bomba ve Bir Uydu" projesine büyük katkı sağladığı için Lu Yuanjiu var. Yurt dışında okuyup, alanında öne çıkan Lu Yuanjie, zorlukları göğüsleyerek anavatana dönüp, Çin’in 1960’larda atım ve hidrojen bombası yapma projesine katkı veriyor ve Çin’in uydu sistemini kurma çalışmasına katılıyor.
Yaklaşık 40 yıldır Afrika'da çalışan eski bir diplomat olan Liu Guijin de Çin-Afrika ilişkilerinin, dostluğunun ve işbirliğinin geliştirilmesine yaptığı olağanüstü katkılardan dolayı aday gösterilmiş.
SONUÇ: YARATAN HALKTIR
3 Haziran günü yitirdiğimiz büyük şairimiz Nazım Hikmet’i saygıyla anarken, bu bahiste onun Kuvayı Milliye Destanı’nın başlangıç şiirini hatırlamamak elde değil.
“Onlar ki toprakta karınca,
suda balık,
havada kuş kadar
çokturlar;
korkak,
cesur,
cahil
hâkim
ve çocukturlar
ve kahreden
yaratan ki onlardır,
destanımızda yalnız onların maceraları vardır.”
Çin Devrimi’nin yarattığı Çin mucizesinin kahramanları da davaya bağlı sıradan halk temsilcileridir. Çin’in şansı, bu bilimsel gerçeği teslim eden bir önderliğe sahip olmasıdır. Çin’i yaratan ÇKP’nin 100. yılını bir kez daha kutluyorum.