Selçuk Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü Başkanı Prof.Dr. Orhan Gökçe başkanlığındaki akademisyen grubu tarafından, 10-20 Mayıs tarihleri arasında 200 anketör aracılığıyla her kesim ve meslekten 10 bin 951 kişi ile yüz yüze görüşme yoluyla yapılan anket sonuçları şöyle; AKP %36,9, CHP+ DSP %21, DYP/ANAP %10.1, MHP % 10.1, İŞÇİ PARTİSİ % 4,5 (Kararsızlar eklendiğinde %4,8), GP % 4, DTP (Bağımsız adaylar) % 3, SP%1,6, BBP %1,5, Diğer % 1,5, Hiçbiri % 3,0.
Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Prof. Dr. Orhan Gökçe'nin başkanlığında, Cumhurbaşkanlığı seçim süreci ve seçim sonuçlarına ilişkin anket çalışmasında çok önemli sonuçlara ulaşıldı.
Araştırma 40 ilde 10-20 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirildi. 200 kişiden oluşan anketör grubu, her kesim ve meslekten 10 bin 951 kişiyle yüz yüze görüştü.
Anketi yapan ekip, anketin sonuçlarını “Bu seçimin sürprizi İşçi Partisi gibi gözümekte” başlığıyla sundu. “22 Temmuz seçimlerinde hangi partiye oy vereceksiniz?” sorusuna verilen cevap şu şekilde:
1. AKP %36,9
2. CHP+ DSP %21
3. DYP/ANAP %10.1
4. MHP % 10.1
5.İŞÇİ PARTİSİ % 4,5 (Kararsızlar eklendiğinde %4,8)
6. GP % 4
7. DTP (Bağımsız adaylar) % 3
8. SP%1,6
9. BBP %1,5
Diğer % 1,5
Hiçbiri % 3,0
Araştırmaya göre İşçi Partisi, GP, DTP, BBP ve SP'nin önünde yer alıyor.
Üniversite'nin anket analizine göre, seçimlerin bugün açısından sürprizi İşçi Partisi. İşçi Partisi, en fazla oyunu artıran parti. Mayıs başında yapılan anket İşçi Partisi'nin oyunu yüzde 4,8 gösteriyor ve oy oranının da giderek arttığı analizi yapılıyor.
Selçuk Üniversitesi'nin yaptırdığını anket analizine göre, MHP ve DYP - ANAP yüzde 10'luk barajın çok az bir farkla üzerinde yer alsalar da, hala baraja takılma riski ile karşı karşıya. Araştırma sağda ittifak çatlağı yaşanmadan önce yapıldı. Analizde şöyle deniliyor: "DYP ve ANAP'ın tek başına yüzde 10'luk barajı aşma şanslarının olmadığı gerçeğidir".
MHP'nin oy oranında ise önceki araştırmalara göre, ciddi bir azalma görülüyor. Araştırmaya göre bu oyların büyük bir kısmının İşçi Partisi'ne yöneldiği gözlemlenmekte.
Anket şu illerde gerçekleştirildi: Ankara, Antalya, Adana, Bursa, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Iğdır, Isparta, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Kayseri, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Muğla, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Trabzon, Yozgat, Zonguldak, Elazığ, Tekirdağ, Sinop, Muş, Bingöl.
Anket İsviçre'de "Soykırımı inkar yasası"nı kaldırılması haberlerinin kamuoyuna yansımasından önce yapılmıştır.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ KAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜ BAŞKANI PROF. DR. ORHAN GÖKÇE'NİN ANKET SONUÇLARINI DEĞERLEDİRME RAPORU
BU SEÇİMİN SÜRPRİZİ İŞÇİ PARTİSİ GİBİ GÖZÜKMEKTEDİR!
Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Orhan GÖKÇE başkanlığındaki araştırma grubu tarafından “Türkiye’deki Toplumsal Eğilimler ve Devletin İdari Kapasitesi” kapsamında belli zaman diliminde anket çalışmaları yürütülmektedir. Araştırma grubu, Mayıs 2007’de 40 ilde toplam 10.951 kişiyle yürüttüğü 3. anket çalışmasının siyasi gündeme yönelik sonuçlarını “Bu Seçimin Sürprizi İşçi Partisi Gibi Gözükmektedir!” başlığı altında ilişikte sizlerin dikkatine sunmaktadır.
İlginize teşekkür eder, saygılarımı sunarım.
Prof. Dr. Orhan GÖKÇE
Kamu Yönetimi Bölüm Başkanı
ogokce@selcuk.edu.tr
BU SEÇİMİN SÜRPRİZİ İŞÇİ PARTİSİ GİBİ GÖZÜKMEKTEDİR!
Selçuk Üniversitesi İİBF Kamu Yönetimi Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Orhan Gökçe başkanlığında Yrd. Doç. Dr. Ali Şahin, Arş. Gör. Erhan Örselli, Özdemir Akbal ve 200 kişilik anketörden oluşan araştırma grubu tarafından 10-20 Mayıs 2007 tarihleri arasında Türk Halkı’nın Cumhurbaşkanı Seçim sürecinde yaşanan olaylarla, aday belirleme aşamasından önce siyasi partilerin durumuna ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla yapılan anket çalışmasının sonuçları aşağıda sunulmaktadır.
Araştırmanın alan uygulaması “Ankara, Antalya, Adana, Bursa, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Iğdır, Isparta, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Kayseri, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Muğla, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Trabzon, Yozgat, Zonguldak, Elazığ, Tekirdağ, Sinop, Muş, Çankırı, Bingöl” olmak üzere 40 ilde 10-20 Mayıs tarihleri arasında toplam 10.951 kişi ile yüz yüze görüşülerek yapılmıştır. Araştırma 0,95 güven sınırları içinde + - %2,5 hata payı taşımaktadır.
Bu araştırma herhangi bir kurum ve kuruluş için yapılmamıştır. Tamamen bilimsel amaçlı, siyasi partilerin durumu ve seçmen davranışları analizi hedeflenmektedir.
Araştırmaya katılanların %62,8’i “erkek”lerden ve %37,2’si “kadın”lardan oluşmaktadır. Yaş gruplarına göre dağılım ise, %19,4’ü “18-24”; %27,8’i “25-34”; %29,5’i “35-44”; %16,8’i “45-55” ve %6,5’i “55 ve üzeri” şeklindedir. Eğitim durumlarına göre ankete katılanların %8,5’i “diplomasız”; %19,8’si “ilkokul mezunu”; %20,5’i “ortaokul mezunu”; %25,4 “lise mezunu” ve %25,8’i “üniversite mezunu”dur.
Araştırma sonuçlarından bazıları aşağıda sunulmaktadır:
· Araştırmaya katılanların %24’ü “işsizlik”; %17 “PKK-Terör”; %9,2 “Eğitim”; %7,3 “Hayat Pahalılığı” ve %6,9 “Baş Örtüsü” konularını Türkiye’nin öncelikli acil çözülmesi gereken sorunları olarak görmektedir. Daha pek çok konu da yer almaktadır. Ancak bunların oranları %2’yi geçmemektedir.
· Araştırmaya katılanların %24,9’u kendisini siyasi yelpazenin “solunda”; %45,1’i “sağında”; %19,9’u ise “ortada” tanımlamıştır. “Hiçbiri” diyenlerin oranı ise %10,1’dir.
· Ankete katılanların %40,3’ü Türkiye’de İslami temelde bir toplum ve devlet düzeni yaratmak isteyen grupların arttığı görüşünde olduklarını belirtirken, %45,4’ü böyle bir tehlike ve tehdidin bulunmadığını belirtmiştir. %14,3’lük bir kesim ise bu konuda fikir belirtmemiştir.
· Cumhurbaşkanlığı seçimi sürecinde yaşanan siyasi gelişmelerin AKP’nin oyları üzerinde “olumlu” etki yapacağını ifade eden seçmenlerin oranı %44,1 iken, buna karşılık %41,3’ü AKP oy potansiyelinin bundan “olumsuz” etkileneceğini ve %14,6’sı “değişme olmayacağını” belirtmiştir.
· Cumhurbaşkanını kim seçmeli diye sorulduğunda ankete katılanların %70,7’si “halkın”, %22,5’i “meclisin” seçmesinin daha iyi olacağını belirtirken %6,8’lik kesim ise bu konuda “fikir belirtmemeyi” tercih etmiştir.
· 22 Temmuz’da yapılacak milletvekili seçimlerine yönelik halkın parti tercihi ile ilgili dağılımı şu şekildedir.
Partiler Oy Oranları % (Kararsızlar Dağıtılmadan)
AKP 36,8
CHP/DSP 21,0
DYP/ANAP 10,1
MHP 10,1
İP 4,5
GP 4,0
DTP (Bağımsız Adaylar) 3,0
BBP 1,3
SP 1,4
Diğer 1,2
Hiçbiri 3,0
Kararsız 3,6
Bu tabloya göre dört parti meclise girmektedir. Ancak MHP ve DYP/ANAP %10’luk barajın çok az bir farkla üzerinde yer alsalar da, hala baraja takılma riski ile karşı karşıya oldukları söylenebilir. Eğer bu siyasi partiler aday belirleme, seçim kampanyası ve söylem belirlemede hata yaparlar ise, baraja takılma olasılığının ihtimal dahilinde olduğu belirtilebilir. Bir başka husus da, DYP ve ANAP’ın tek başına %10’luk barajı aşma şanslarının olmadığı gerçeğidir. Eğer son günlerde kamuoyuna yansıdığı şekilde DYP ve ANAP birleşmesi gerçekleşmeyecek olursa bu durumda DYP’nin oy oranı barajı aşmak için yeterli gelmeyecektir. CHP ve DSP birleşmesi olumlu bir sinerji yaratmışa benzemektedir. Buna karşılık, DYP-ANAP birleşmesi pek fazla olumlu bir etki yaratmamıştır. CHP’nin oy potansiyeli artış eğilimi içerisindedir.
Ankete katılanların %3’ü hiçbirine oy vermeyeceğini belirtirken, %3,6’sı henüz kararsız olduğunu ifade etmiştir. Bu seçimlerin bugün açısından sürprizi İP gözükmektedir. İP, GP’nin önünde yer almaktadır ve en fazla oyunu arttıran partidir.
· Kararsızların oranı, ankete katılanların 2002 seçimlerindeki, oy verme davranışları, beyan ettikleri siyasi ve grup kimlikleri, kendilerini tanımlama biçimleri, liderleri değerlendirme biçimleri, medya kullanım alışkanlıkları, oy verme davranışlarında etkin rol oynayan faktörler, gelecek tasavvurları, hangi partilere kesinlikle oy vermeyecekleri vb. hususlar dikkate alınarak dağıtıldığında ortaya şöyle bir tablo çıkmaktadır.
Partiler Oy Oranları % (Kararsızlar Dağıtıldıktan Sonra)
AKP 37,5
CHP/DSP 21,5
DYP/ANAP 10,3
MHP 10,4
İP 4,8
GP 4,5
DTP(Bağımsız Adaylara) 3,5
BBP 1,4
SP 1,6
Diğer 1,5
Hiçbiri 3,0
Bu tabloya göre bugün açısından AKP’nin oy potansiyeli alt ve üst sınır olarak düşünülecek olursa %35,5-38,5 arası; CHP’nin %20,5-23,5 arası; DYP/ANAP’ın %9,0-11,5 arası; MHP’nin de %9,5-12,0 arası olduğu söylenebilir. İP ve GP’nin ise %3,5 ile %5,5 arasında seyretme olasılığı mevcuttur. DTH’nin seçimlerde göstereceği bağımsız adaylarla 13 ile 17 arasında milletvekili sandalyesine ulaşması ihtimal dahilinde gözükmektedir. DTH’nin bağımsız adaylarla seçime gitmesi Güneydoğu’da en çok AKP ve DP (DYP/ANAP)’nin oy oranlarını etkileyecek gibi gözükmektedir.
Bu gözlemlerimizi Şubat 2007’de Türkiye genelinde yaptığımız araştırma sonuçlarımız ile karşılaştıracak olursak; MHP ve DYP dışında her partinin oylarını arttırdığı gözlemlenmektedir. Buna karşılık AKP, CHP ve İP’nin oylarında ciddi bir yükseliş söz konusudur. AKP oyunu %32’lerden %37’lere yükseltmiştir. CHP oyunu %16’lardan %20’lere taşımıştır. CHP ile DSP’nin seçim için güç birliği yapma kararını almaları, bu iki partinin oylarını %21’in üzerine taşımıştır.
İP’nin 2002 seçimlerinde %0,5 olan oy oranı %5’lere yaklaşmaktadır. Buna karşılık DYP ile ANAP’ın DP çatışı altında birleşmesinin bu birlikteliğe şimdilik istenen ivmeyi kazandırmadığı ve itici gücü oluşturmadığı anlaşılmaktadır.