İşçi Partisi Genel Başkanı Sayın Doğu Perinçek'in Aydınlık dergisinin 22 Şubat 2009 günlü sayısında yayımlanan başyazısını aşağıda sunuyoruz.
BASKININ VE ACIMASIZLIĞIN MERKEZİ
Prof. Dr. Erinç Yeldan'ın geçen hafta tartıştığımız açıklamaları da aslında var olan seçenekleri belirlemiş: Küreselleşmeye devam ya da "üçüncü dünya kapitalizmi"!
Prof. Dr. Erinç Yeldan, yaşanan küresel krizin Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) benzeri siyasi ve iktisadi birleşmeler yoluyla "bir üçüncü dünya kapitalizmine dönüşmesi" olasılığını ciddi buluyor. Ancak böyle bir gelişmenin sevindirici olmayacağını vurgulayarak belirtiyor ve kaygısını şöyle dile getiriyor:
"Bu Üçüncü Dünya kapitalizmi aslında kapitalizmin şu ana kadar gördüğü hem doğaya hem de insana karşı en acımasız, en baskıcı dönemi olur. Kıta Avrupa'sında hiç değilse Fransız ve İskandinav ekolü vardır ama buralarda bu tip hiçbir değer yok." (Milliyet, 6 Ekim 2008)
Prof. Yeldan'ın bütün piyasa eleştirileri ve kriz tahlili, dönüp dolaşıp her seferinde tek seçenek emperyalizme varıyor. Hâyâl edilen bir "sosyalizm" var belki, ama o seçenek, gerçeklik dünyasında değildi; sanaldır hep. Emperyalizmin gerçeklik dünyasındaki seçeneği olan, "Üçüncü Dünya kapitalizmi" veya "müdahaleci devlet", "insana karşı en acımasız, en baskıcı" bir rejimi ifade ediyor.
YOKSULLUK EN BÜYÜK İTİCİ GÜÇ
Biz de destur verilirse, Marx'a bir gönderme yapalım; Marx'ın belki de bayağı bulunabilecek büyük bir hakikatine! Büyük usta yoksulluğun geleceği yaratacak en büyük itici güç olduğunu saptamıştı. 20. yüzyıl, bu saptamayı doğruladı.
Bugün de tarihin tekerleğini döndüren, hadi ekonomik büyüme açısından bakalım, dünya ekonomisindeki büyümenin itici güçleri, Çin ve Hindistan'dır. Yani dünün yoksulları, bugünün yoksulluktan kurtulmak için mucize sayılacak işler başaran ülkeleri. Brezilya da unutulmamalı.
Umut veren göreli küçük ülkelere bakalım: Vietnam, Venezuela, Bolivya, Malezya...
Yeldan'ın "İskandinav Ekolü" dediği Avrupa sosyal demokrasisinin piri Helmut Schmidt, son yayımladığı Geleceğin Devletleri (Die Maechte der Zukunft) adlı kitabında, "Son çeyrek yüzyıla bakın, gelişen ülkeler, Çin, Vietnam, Hindistan ve Malezya'dır" der. Ve yine Schmidt, dünya ekonomisinin itici gücünün, artık yoksulların Asya'sında olduğunu belirtir. Batı açısından hiçbir ışık görmez. Zaten Batılı ideologların hepsi karamsar.
EKSİ 15 DERECEDEKİ NEW YORK VE PEKİN
Neoliberalizmin teorisyenleri, hep Üçüncü Dünya'nın acımasızlığından ve baskılarından söz ederler. Saddam Hüseyin'in İstanbul'u vuracak "cehennem topları" gibidir bu propaganda! Sınıfsaldır, zenginlerin yoksullar dünyasına bakışını yansıtır.
Çinli sosyalistlerin bu iddialara öğretici bir cevabı vardır. Derler ki 1992 yılında falanca gece New York'ta da Pekin'de de eksi 15 derece soğuk oldu. Ertesi sabah, çöpçüler New York sokaklarında 1500 evsizin cesedini topladılar. Pekin'de ise tek bir insan hayatını kaybetmemişti.
Demokrasinin bir maskaralığa döndüğü Batı'nın topluma alabildiğine yabancılaşmış, en sinsi ve acımasız baskılarını uygulayan emperyalist devletlerin yanında, Çin bir yana, Suriye gibi BAAS ülkeleri dahi bir demokrasi ve hoşgörü cennetidir.
MAFYA VURGUNCULUĞU VE ÜRETİM SEÇENEKLERİ
İnsanlık tarihinde, üretici güçlerin boğulduğu her tıkanma durumu, üretim ilişkilerinin değişmesi ve üretici güçlerin göreli özgürleşmesiyle aşılmıştır. Brecht'in söylediği gibi, büyük çözümler kör çıkmazlarda bulunur. Seçenekler, her derin krizde üretimin boğulması ile üretimin zincirlerinden kurtulması arasındadır.
Bugün dünya ekonomisi, "reel sektör" dedikleri üretimi boğan bir mali sermayenin boyunduruğuna vurulmuştur. Savaş, faizciler ile üretimciler arasındadır. Ve o faizciler, silah ve uyuşturucu sermayesiyle iç içe geçmiş, bir mafya sistemi oluşturmuşlardır. Lenin'in emperyalizmin son aşaması, geberen kapitalizm dediği sürecin son demlerindeki çürüme manzaralarıdır bunlar.
Dünya, başka değişle sanal ekonomi ile gerçek (reel) ekonomi arasındaki savaşı yaşıyor. Üretilenler, mali cambazlıklar yoluyla bir mafya zümresi arasında mı paylaşılacak, yoksa bir üretim ve refah etkeni mi olacak? Seçenekler, bu sorudadır. Bu sorunun devrimci cevabı da insanlığın kanını emen emperyalist mafya ilişkilerinden kurtulmasındadır. Kuşkusuz, birden ve toptan değil, adım adım ve ülkeler ölçeğinde.
DÖRT SÜLÜKTEN KURTULMAK
Türkiye açısından bu mafya sistemini Dört Sülük Ekonomisi diye adlandırmıştık:
-Faizciler
-Kara paracılar
-Hortumcular
-Tarikat rantçıları
Aslında bugün dünyanın her yerinde devrim programı, şu veya bu ölçülerde Dört Sülük'ten kurtulmaktır. Bu devrim, bu aşamada piyasa ekonomisinin kökünü kazıma devrimi değil, öncelikle kapitalizm açısından dahi ayak bağı olan emperyalist mafya ilişkilerinin ve Ortaçağ'ın kökünün kazınmasıdır. Dört Sülük, kaynakların piyasa kurallarına göre verimli dağılmasının da önündeki engeldir.
HANGİ DEVLET MÜDAHALESİ
Bugün "Devlet Müdahaleciliği" de, tek başına bir şey ifade etmiyor.
Hangi devletin müdahalesi?
Ve: Hangi devlet müdahalesi?
Anlamlı olan sorular bunlardır.
ABD emperyalist devleti, küreselleşme sürecinin önünü temizleyecek devlet müdahalelerinde bulunuyor. Bu açıdan Irak'ın işgali de bir devlet müdahalesidir; Obama'nın 800 milyar dolarlık paketleri de bir devlet müdahalesidir.
Ama başka devlet müdahaleleri de var. Örneğin Çin Halk Cumhuriyeti'nin Dünya dış ticaretindeki daralma nedeniyle içteki talebi yükseltecek refah etkenlerini kırbaçlaması da devlet müdahalesidir.
Davos'ta Çin temsilcisi, krizi ABD merkezli sanal ekonomiyle açıkladı. Böylece güncel çelişmeye ve güncel seçeneklere de işaret etmiş oldu. Çin, çeşitli biçimlerdeki kamu mülkiyetinin yönlendirici olduğu ve planlı bir karma ekonomi ile ilerliyor.
ULUSLARARASI SINIF MÜCADELESİ
Dönüp dolaşıp 20. yüzyıl başındaki Lenin'i keşfediyoruz. Emperyalizm çağında geleceği belirleyen sınıf mücadelesi, ABD, Almanya, İngiltere gibi ülkelerdeki burjuvazi ile proletarya arasındaki sınıf mücadelesi değildir. Dünyanın Ezen ve Ezilen kutuplarındaki milletler (devletler de diyebilirsiniz) arasındaki sınıf mücadelesidir. Bu mücadele, emperyalizm çağının dayattığı uluslararası işbölümüne isyandı; ulusal devlet sınırlarının yıkılmasına karşı direnmesiydi; yoksulların zenginlere karşı savaşıydı. Böyle cereyan etti ve ediyor.
Artık belirleyici olan aslî sınıf mücadelesi, uluslararası alandaki sınıf mücadelesi oldu. 20. yüzyıl devrimleri Lenin'i doğruladı. Ekonomistlerimiz bunu anlamadı. Bir mesleki bozulma mıdır, hiç anlamak istemiyorlar.
HANGİ PİYASA
Dünya ölçeğinde dizginsiz piyasa ekonomisi, piyasayı yok etmiştir; serbest rekâbeti yok etmiştir.
Çünkü emperyalizm çağında piyasa, ancak ulusal düzlemlerde devlet korumasıyla işletilebilir.
Küresel ölçekteki devlet müdahalesi (emperyalizm), piyasayı yok etmiştir. Prof. Yeldan'ın bugünkü küresel ekonomiyi, piyasacılık olarak görmesi ciddi bir yanlıştır. Bu yanlış 20. ve 21. yüzyıl gerçeğine 19. yüzyıl teorisiyle bakmaktan geliyor.
İnsanlığın bu aşamasında, seçenekler piyasa ile piyasaya son vermek arasında mıdır?
Önce şunu saptayalım: İnsanlık, bugün piyasayı, parayı, meta ilişkilerini ortadan kaldıracak bir aşamanın eşiğinde değildir.
Üretilen mallar kıt olduğu sürece, yani ihtiyaç anlamındaki talebi (piyasadaki talep değil) karşılayamadığı sürece, hiç kimse parayı da ortadan kaldıramaz, piyasayı da.
Piyasa, ancak üretim herkesin ihtiyacına yetecek kadar olunca kalkar. Ona da kuşkusuz uzak değil insanlık.
Bugün piyasa olacaktır; ancak piyasaya müdahale de olacaktır. Herkesin bildiği ekonomiye müdahale politikaları, özendiriciler, sosyal devlet politikaları, sosyal güvenceler, yardımlar, gümrükler, tarımın desteklenmesi, paranın giriş çıkışının kontrolü, iş gücünün dolaşımının denetlenmesi; hepsi piyasaya yapılan müdahalelerdir.
Küreselleşmenin ekonomik dayatmaları da "Beş Kaldır" diye özetleyeceğimiz bu müdahalede düğümleniyor:
Paranın giriş çıkışına kontrolü kaldır!
Gümrükleri kaldır!
Kamu ekonomisini kaldır (özelleştir)!
Tarıma destekleri kaldır!
Kamu hizmetini ve sosyal güvenliği kaldır (Devleti küçült)!
İşte bu Beş Yoksullaştırma Programı'na, bugün dünyada Milli Devletle karşı konabiliyor ve halkçı çözüm üretilebiliyor.
Piyasaya müdahale ile Milli Devlet ve Halkçılık buluşuyor.
Karşı cephede ise, küreselleşme dayatması ile emperyalist devletin buluşması var.
İşte seçenekler, var olan zeminde bunlardır.
Gerçeklik düzleminde böyle bir seçenek görülmeyince, emperyalizme teslim olmak tek seçenek oluyor.
O zaman da gelsin küreselleşme sürecinin "reel" bir seçeneği bulunmadığı yolundaki usavurmalar!
Seçenek, sistemin içinden görülmez. Aşamalar reddedilince, hiç görülmez.
1915-1916'daki Rusya'da bağıran bir seçenek var mıydı? 1917'de Şubat ve Ekim Devrimleri birbirini izledi.
1918-1919 Türkiyesi'nde işgal dışında seçeneği savunanlara "deli" gözüyle bakıyorlardı. 1920'de o "deliler", Ankara'da Devrimci Hükümet kurdular ve 9 Eylül 1922'de İzmir'deydiler.
Seçeneksiz kalınca, "kapitalizm sonrası toplumun" adını koymakta bile güçlük çekiyoruz. Örneğin Yeldan, "Bunun adı sosyalist toplum olabilir. Başka bir toplumsal düzen olabilir" diyor. Oysa kapitalizmin sosyalizmden başka bir seçeneği yoktur; olamaz da.
SANAL VE ETKİN EKONOMİ
Milli devletin müdahaleciliği, sanal ekonomi denen mafyayı temizlemek ve ekonominin etkin (efektif) işleyişini sağlamak için olunca, Üçüncü Dünya'nın uygarlık seçeneğini keşfederiz.
Bu açıdan, millicilik (ulusalcılık), devlet müdahaleciliği, etkin-verimli ekonomi ve emeğe göre bölüşme yönündeki adımlar gerçekçi seçeneğin ekonomik yönlendiricileridir.
ZENGİN ÜLKELERİN ÖNÜNDEKİ AŞAMA
Aslında yalnız gelişen dünya değil, artık çıkmaza giren zenginler dünyasında da devrimci partiler, önümüzdeki aşamanın antiemperyalist-demokratik devrim olduğunu savunuyorlar.
ABD ve Avrupa'nın zengin ülkelerinde doğru dürüst bir komünist parti kalmadı. Bir tek güçlü, ayağı yere basan Japonya Komünist Partisi var. Geleneği olan ve emekçilere dayanan bu parti, Japonya'nın önündeki görevi, sosyalist bir devrim olarak değil antiemperyalist, tekelciliğe karşı demokratik bir devrim olarak belirliyor (Hiroshi Ohnishi, "Venezuela'da Sosyalistlerin Önderliğinde Bir Demokratik Devrim", Teori, Sayı 227, Aralık 2008, s.73).
Rusya Federasyonu Komünist Partisi (RFKP) de, önündeki devrimi yıllarca önce Milli Demokratik Devrim olarak belirledi. Rusya'daki diğer komünist partiler de öyle.
LENİN, MAO, ATATÜRK VE BOLİVAR'IN KEŞFİ
Dünyanın her yanında Marx'ın yeniden keşfedildiğinden söz ediliyor.
Daha anlamlı olan, Lenin, Mao, Atatürk ve Bolivar'ın yeniden keşfidir.
19. yüzyılda yaşamıyoruz.
20. yüzyıl devrimler çağıydı.
21. yüzyılın köşesini dönünce şaşırdık; kriz çıktı karşımıza.
Lenin'in emperyalizm ve devrim teorisini Mustafa Kemal'in Mazlum Milletler Devrimi ve Halkçı-Devletçi pratiğini, Mao'nun Milli Demokratik Devrimi'ni ve Bilimsel Sosyalizme katkılarını Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki Ezilen Millet devrimlerini anlamadan, 21. yüzyılı anlayamayız. Simon Bolivar, Latin Amerika'da emperyalizm çağı öncesinin Milli Devrimciliğidir; ancak bugün yine bayrak oldu.
Anlamlı bir soru: Güney Amerika'da niçin "komünist" adını taşıyan partiler değil de, Chavezler, Moralesler öne çıktı; Bolivarcılık bayrağı yükseldi? Niçin?
Çünkü o "komünist" adını taşıyan partiler 19. yüzyıla saplanıp kalmışlardı; ne Lenin'i ve ne Mao'yu, ne de Latin Amerika'nın Bolivar deneyini anladılar.
Şunu da ekleyelim: Emperyalizmi Rosa Luxemburg'la anlayamazsınız, Lenin'le anlayabilirsiniz, Mustafa Kemal'in devrimci pratiğiyle ve Mao'yla anlayabilirsiniz.
Rosa Luxemburg, Lenin'e göre daha iktisatçıdır (daha ekonomist diyelim) ama daha az siyasetçi ve daha az devrimci olduğu için, Doğu Devrimi'ni Lenin gibi görememiştir. Ne de olsa Avrupalıdır. Avrupa merkezli düşünce onun sınırını belirlemiştir.
Türkiye'de de Kemalist Devrim'in tarihi rolünü göremeyen bir takım "komünistim" diyenlere veya sosyalistlere bakıyoruz, aynı hastalık görülüyor.
İnsanlık tarihinin en büyük dersidir: İnsanlık seçeneksiz kalmaz; seçeneksiz kalan çıkmaza giren sistemdir ve o sistemin beyinleridir.
Bu yazıyı TKP yöneticisi ve üyesi arkadaşların okumalarını dilerim. Geçen haftaki yazıyı da.