Hiçbir toplum itirazsız ve ufuksuz yaşayamaz. Denizlere bağnazlar açılmaz. Yobazların beyinleri ezecek taş baltaları vardır ama yelkenlileri ve rüzgârları yoktur. Kâşiflerin dokunulmazlığı, bir toplumun güvencesidir. Bu açıdan toplumun kendisinin dokunulmazlığıdır ve gelecek beklentisidir. Başıdik öncülere siper olmak, halkın sorgulama, itiraz edebilme, doğruyu ve güzeli arama yeteneğini yaşatma eylemidir.
Fazıl Say’ı beşikte olduğu yıllardan tanıyorum. Türkiye’nin seçkin aydınlarından arkadaşım Ahmet Say’ın evi Selanik Caddesi’ndeki Fikir Kulüpleri Federasyonu/Dev Genç merkezine çok yakındı. Sayların evinde 30-40 arkadaş halının üzerine oturarak yaptığımız heyecanlı toplantıları hatırlıyorum.
Fazıl Say, böyle bir ortamda büyüdü. Türkiye’nin kültür ve sanat yaratıcılarının arasında yetişti. Ondaki cevherin keşfedilmesi ve insanlıkla buluşmasında, o anne ve o babanın kuşkusuz çok emekleri var.
Büyük milletin kendisini kanıtlaması
Ama Fazıl Say’ı üreten etken yalnız o ocak değil elbette. Milletlerarası düzeyde yaratıcılar, büyük kültür ve sanat birikimleri içinden filizleniyor. Büyük aydınlar, büyük milletlerin çocuklarıdır. Büyük milletler, büyüklüklerini onlarla kanıtlarlar.
Büyük milletlerin Fazıl Sayları olur. Onlara gösterilen özen, aslında milletin büyüklüğüne gösterilen özendir.
Fazıl Say’ı lanetleyenler, aslında toplumun yaratıcılığıyla kavgalı olanlardır. Herkesi kendileri gibi sıradanlaştırmak, basitleştirmek, hödükleştirmek, ezikleştirmek için hınçlıdırlar. Toplumun içinden filizlenen olağanüstü her şeyi yolmak, koparmak ve ezmek hırslarını dizginleyemezler.
Toplumun enginleri fethetme ruhu
Bir toplumun öncülerinin duruşlarının, çıkışlarının sıradan olmayışında, onları besleyen birikimin sıra dışılığı vardır.
Her toplum, kendi bağrından çıkan olağanüstü tavra özenle yaklaşarak, aslında kendi köklerine sahip çıkar. Toplum, öncüleri ve kaşifleri sayesinde, enginleri fethetme ruhunu geleceğe taşır.
Hiçbir toplum geleceği aramaktan vazgeçmez. Bu nedenle toplumların itiraz, isyan ve hoşgörü birikimine yobazlıkla yaklaşanlar en sonunda yenilmişlerdir.
Derileri yüzülenler, evet derileri yüzülmüştür ama derilerini yüzdürtenlerin fermanlarını geçersiz kılmışlardır.
Yakılanlar, evet yakılmışlardır ama ışık olmuşlardır ve zamanı kendilerine mekân yapmışlardır. Onları yakanlardan kalan miras ise yalnızca külleridir.
Halkın hayat damarları
Türk kavminin tarihinde tanrıya kafa tutan çok derin, çok zarif ve bastırılamayan bir kültür birikimi var. Mahallede, köyde, kahvede hepimiz o kültürün içinde büyüdük. Kuşkusuz Asya’nın eşsiz deneyimlerinden beslenen ama en azından Anadolu erenlerinden bugünlere ulaşan o geleneğin kökleri, binyılların derinliğindedir. Dünyada bu kültür hazinesiyle karşılaştırılabilecek iklimler sayılıdır.
Hazinedir, çünkü itiraz edebilmek, sorgulamak, merâk etmek, incelemek, isyan etmek, hoşgörmek, keşfetmek, yenilemek, yaratmak, örgütlemek; her şey o birikimin içindedir. Halkın hayat damarlarıdır bunlar.
Kâşiflerin dokunulmazlığı
Fazıl Say’a dokunmak,
- Türkülere dokunmak gibidir.
- Nasrettin Hoca’ya dokunmak gibidir.
- Bektaşi’ye dokunmak gibidir.
- Genç Türk devrimciliğine dokunmak gibidir.
Özetle Fazıl Say’a dokunmak, halkın derinliğine, birikimine, geleneğine ve geleceğine dokunmaya kalkmaktır.
Milletvekili dokunulmazlığı kanuna dayanır.
Büyük yaratıcıların dokunulmazlıkları ise, tarihsel birikime dayanır ve toplumun güzellik özlemlerinden kuvvet alır.
Hiçbir toplum itirazsız ve ufuksuz yaşayamaz. Denizlere bağnazlar açılmaz. Yobazların beyinleri ezecek taş baltaları vardır ama yelkenlileri ve rüzgârları yoktur.
Kâşiflerin dokunulmazlığı, bir toplumun güvencesidir. Bu açıdan toplumun kendisinin dokunulmazlığıdır ve gelecek beklentisidir.
Başıdik öncülere siper olmak, halkın sorgulama, itiraz edebilme, doğruyu ve güzeli arama yeteneğini yaşatma eylemidir.
Eline hangi kör baltayı alırsa alsın, hiçbir iktidar sahibi, Türkiye halkını türkülerinden, Bektaşi fıkralarından, Nasrettin Hoca hikâyelerinden, Keloğlan masallarından ve Nazım Hikmet’in sesinden vazgeçirememiştir.
O nedenle Fazıl Say’a dokunulamaz.
Dokunmaya kalkanlar, Fazıl Say’ın dokunulmazlığının kaynağındaki büyünün kudretini öğrenirler.