Iğdır’da 4 Haziran 2017 günü yapılan İl Genel Meclisi seçimi, Türkiye’nin yaşadığı süreçle ilgili ipuçları veriyor. Seçime katılan altı partinin oy sıralaması ve aldıkları oylar şöyle:
HDP OYLARI HIZLA DÜŞÜYOR
Tablodan da görüleceği üzere, oyları düşen tek parti, HDP. Düşüş, öyle yumuşak iniş türünden değil, sert bir düşüş ve sürekli bir düşüş.
HDP, 7 Haziran 2015 seçimlerinde 53 bin, 1 Kasım 2015 seçimlerinde 49 bin, 4 Haziran 2017’de 20 bin oy almış. Yüzde 56’dan 52’ye ve şimdi yüzde 35’e düşmüş.
Aslında bu iniş daha da sert. Çünkü sandığa gidenlerin sayısında önemli iniş var. 1 Kasım 2015 seçiminde sandığa gidenlerin oranı yüzde 82, şimdi yüzde 48. Köylere bakıldığı zaman seçime katılmayanlar, daha çok Azerî diye anılan seçmenler. Kürt kökenli seçmenler seçime katılıyor ve HDP’den hızla uzaklaşıyor.
HDP, üç seçmeninden en az birini kaybetmiş. Seçime katılma oranını da dikkate alırsak, HDP seçmeninin yarısı HDP’ye terk etmiş. Türkiye çapında düşünürsek, HDP oylarının yüzde 5’in altına indiği söylenebilir.
AKP VE VATAN PARTİSİ OYLARINDA ANLAMLI ARTIŞ
HDP dışındaki partiler, AKP, Vatan Partisi, Saadet Partisi, MHP ve CHP oylarını artırmışlar. En dikkate değer artış AKP’nin ve Vatan Partisi’nin.
AKP oyları 7 Haziran 2015’te yüzde 11 iken, 1 Kasım 2015’te yüzde 31’e çıkıyor. Beş ayda üç katına yükseliyor. Çünkü arada 24 Temmuz 2015 günü PKK’ya karşı silahlı harekât başlıyor. Demek ki halk, PKK’nın hendeklere gömülmesine oy veriyor, yoksa PKK’nın korunmasına değil. İktidar partisi olması da, yerel seçimlerde kuşkusuz AKP için olumlu bir etken.
Vatan Partisi oylarının seyri de anlamlı. 2015 yılında Vatan Partisi Iğdır’da örgütsüz ve aldığı oy yok denecek kadar az. 2017 yılında oylarını yüzde 3’e yükseltmiş.
MHP VE CHP OYLARINDA DURGUNLUK
CHP ve MHP oyları 7 Haziran 2015 seçimlerine göre hayli inişte. MHP oyları 25 binden 8 bine inmiş. CHP oyları ise, 3409’dan 1960’a inmiş. 1 Kasım 2015’ten bu yana Meclisteki iki muhalefet partisinin oylarında durağanlaşma görülüyor.
İLÇELER DÜZLEMİNDE ADAY ETKİSİ
Merkezde ve ilçelerde alınan oylara baktığımız zaman, il çapındaki CHP oylarının neredeyse yarısı Aralık ilçesinden. Burada oyların CHP’ye değil adaya verildiği belirtiliyor.
MHP oyları dengeli dağılmıyor: Aralık ilçesinde sıfır, Tuzluca’da ise yüzde 1.
Vatan Partisi oyları ise merkezde ve bütün ilçelerde yüzde 2-3 oranında, başka deyişle il ortalamasıyla uyumlu ve dengeli.
Saadet Partisi’nin yüzde 1,5 oranındaki oylarının neredeyse tamamı il merkezinden. Bu partimizin oyları ilçelerde gözükmüyor.
TERÖRE KARŞI TAVIR YÜKSELİŞTE
Iğdır seçimlerinin verdiği ipuçları şöyle özetlenebilir:
Teröre karşı tavır yükselişte. Kürt kökenli olsun Azerî kökenli olsun seçmen, bölücü terörle ilişkili gördüğü HDP’den hızla uzaklaşıyor.
Vatanseverlik güçleniyor. Seçmenin vatan bütünlüğünde duyarlılığının yükselişte olduğu görülüyor. Özellikle Vatan Partisi’ne yöneliş buna işaret ediyor. AKP oylarının seyri de teröre karşı mücadeleyle açıklanıyor.
MHP ve CHP oylarındaki durağanlık dikkat çekici. Bu partiler, toplumda bir heyecan, bir umut yaratmıyor. CHP oyları, Iğdır gibi Şiî seçmenin yoğun olduğu bir ilimizde yüzde 3. MHP oyları ise, 7 Haziran 2015’ten bu yana yüzde 27’den yüzde 14’e düşmüş.